Balkonik dla chorego – jak wybrać bezpieczne i wygodne wsparcie w codziennym chodzeniu

by Anita Bojgar

Balkonik dla chorego zwiększa stabilność, zmniejsza ryzyko upadku i ułatwia powrót do samodzielnego poruszania się po urazach, operacjach oraz w chorobach ograniczających mobilność. Dobór sprzętu uwzględnia poziom sprawności, warunki w domu i na zewnątrz, masę ciała oraz potrzebę odpoczynku. W ofercie rynkowej dostępne są konstrukcje stalowe i aluminiowe, wersje statyczne, kroczące, na kółkach, a także podpórki z siedziskiem i hamulcami. Przegląd modeli i wsparcie w dopasowaniu: https://balkonik.pl/sprzet-rehabilitacyjny/balkoniki-i-podporki/.

Rodzaje balkoników i podpórek rehabilitacyjnych

  • Balkonik statyczny
    Stabilna rama bez ruchomych części. Daje najwyższe podparcie przy wstawaniu i stawianiu kroków. Wersje aluminiowe ważą zwykle 2–3 kg. Nośność standardowa wynosi 100–136 kg.
  • Balkonik kroczący
    Każdy bok unosi się niezależnie, co ułatwia płynne przesuwanie bez podnoszenia całej ramy. Sprawdza się po endoprotezach i w osłabieniu siły rąk.
  • Balkonik na kółkach (2 koła)
    Z przodu kółka 5–8 cali (12–20 cm), z tyłu stopki z nakładkami antypoślizgowymi. Daje kompromis między mobilnością a kontrolą.
  • Podpórka 4-kołowa (ambonka/rollator)
    Zazwyczaj 4 koła, hamulce, koszyk i siedzisko. Waga 6–8 kg. Zapewnia odpoczynek w trakcie dłuższego spaceru i płynne manewrowanie na zewnątrz.
  • Podpórka z podparciem przedramion
    Wspiera tułów i barki, stabilizuje chód przy osłabieniu siły dłoni lub po udarze. Dostępne wersje z regulacją kąta i hamulcami.

Jak dobrać balkonik dla chorego – parametry techniczne i dopasowanie

  • Wysokość uchwytów
    Ustawienie do wysokości nadgarstka przy swobodnie opuszczonych rękach pozwala zachować lekkie ugięcie łokci ok. 15–20°. Większość modeli oferuje 6–10 stopni regulacji co 2–3 cm.
  • Szerokość całkowita i prześwit
    Drzwi w mieszkaniach często mają 70–80 cm. Ramy statyczne mieszczą się zwykle w 55–60 cm, a rollatory zajmują ok. 60–66 cm. Pomiar najwęższych przejść ogranicza ryzyko zahaczeń.
  • Nośność i waga użytkownika
    Standard to 100–136 kg. Dla wyższych obciążeń dostępne są wersje wzmocnione. Aluminiowe ramy ułatwiają przenoszenie, stalowe zwiększają sztywność.
  • Koła i hamulce
    Koła 5–8 cali lepiej pokonują progi i kostkę. Hamulce manetkowe z funkcją postojową stabilizują podpórkę podczas siadania.
  • Elementy bezpieczeństwa
    Antypoślizgowe nasadki, ryflowane rączki, blokady składania oraz odblaski poprawiają bezpieczeństwo w domu i na zewnątrz.
  • Dodatkowe udogodnienia
    Siedzisko (zwykle 38–45 cm szerokości), koszyk lub torba, uchwyt na laskę, tacka do transportu przedmiotów.

Dobór do miejsca użytkowania i celu terapii

  • W domu
    W wąskich korytarzach sprawdza się balkonik statyczny lub kroczący o szerokości do 60 cm. Gumowe stopki chronią podłogi i zapobiegają poślizgom.
  • Na zewnątrz
    Podpórka 4-kołowa z hamulcami i siedziskiem ułatwia dłuższe spacery, zakupy i odpoczynek. Koła 7–8 cali lepiej radzą sobie z nierównościami.
  • Po operacjach i urazach
    W rehabilitacji po endoprotezie biodra lub kolana często stosuje się balkonik kroczący, który wspiera naukę fizjologicznego wzorca chodu bez unoszenia całej ramy.
  • Neurologia i długotrwałe osłabienie
    Przy asymetrii napięcia lub zaburzeniach równowagi pomocne bywają podpórki z podparciem przedramion oraz szeroką bazą podparcia.

Finansowanie zakupu: NFZ i PCPR – praktyczne informacje

  • Narodowy Fundusz Zdrowia
    Częściowa refundacja możliwa na podstawie zlecenia wystawionego przez lekarza. Zlecenie obejmuje konkretny kod wyrobu medycznego oraz limit finansowania. Realizacja następuje w sklepie medycznym honorującym zlecenia NFZ.
  • Dofinansowanie z PCPR
    Osoby z orzeczeniem o niepełnosprawności mogą wnioskować o środki na likwidację barier w poruszaniu się. Wniosek zwykle wymaga: orzeczenia, kosztorysu/wyceny, oświadczeń dochodowych. Poziom wsparcia zależy od programu i budżetu powiatu.
  • Wsparcie w doborze
    Zespół sklepu pomaga dopasować model do wzrostu, wagi i warunków lokalowych oraz przygotować dokumentację do refundacji. Oferta i kontakt: https://balkonik.pl/sprzet-rehabilitacyjny/balkoniki-i-podporki/.

Trzy przykładowe scenariusze doboru

  • Po endoprotezie biodra, mieszkanie w bloku
    Użytkownik: 78 lat, wzrost 168 cm, drzwi 70 cm. Rozwiązanie: aluminiowy balkonik kroczący z regulacją 75–95 cm, szerokość całkowita do 58–60 cm. Antypoślizgowe stopki i lekka konstrukcja ułatwiają manewrowanie między pokojami.
  • Po udarze z osłabieniem lewej strony
    Użytkownik: 64 lata, rehabilitacja w domu i na spacerach do 500 m. Rozwiązanie: podpórka 4-kołowa z podparciem przedramion, koła 8 cali i hamulce z blokadą postojową. Siedzisko umożliwia odpoczynek co 200–300 m, koszyk ułatwia transport drobiazgów.
  • Dziecko z mózgowym porażeniem dziecięcym
    Użytkownik: 8 lat, wzrost 130 cm. Rozwiązanie: pediatryczny balkonik z zakresem wysokości 55–75 cm, wąska rama do 50–55 cm i lekkie koła z możliwością ograniczenia prędkości. Regulacja pozwala rosnąć wraz z dzieckiem.

Praktyczne wskazówki użytkowania i konserwacji

  • Regulacja odbywa się symetrycznie po obu stronach, a blokady zatrzaskowe domykają się z wyraźnym kliknięciem.
  • Uchwyty ustawione na tej samej wysokości ograniczają boczne przechylanie się.
  • W mieszkaniu próg 2–3 cm można pokonać, kierując balkonik lekko pod kątem i dociążając tylną część ramy.
  • Kontrola zużycia nasadek gumowych co 2–3 miesiące zmniejsza ryzyko poślizgów.
  • W modelach z kołami sprawdza się luz osi i skuteczność hamulców; przewód hamulcowy nie powinien ocierać o koła.

Najczęstsze błędy przy zakupie

  • Zbyt wysoka lub zbyt niska wysokość uchwytów, co przeciąża plecy lub barki.
  • Wybór zbyt szerokiej podpórki do wąskich przejść, co ogranicza realną użyteczność w domu.
  • Brak hamulców w modelu używanym głównie na zewnątrz, co utrudnia bezpieczne siadanie.
  • Niedobrana nośność przy masie ciała przekraczającej standardowe limity.

Dobry balkonik dla chorego łączy stabilność, wygodę i dopasowanie do codziennych zadań. Właściwy wybór sprzyja regularnym spacerom, ćwiczeniom równowagi i bezpiecznemu funkcjonowaniu w domu oraz poza nim. Pomoc specjalistów i możliwość refundacji ułatwiają podjęcie decyzji i szybsze rozpoczęcie aktywnej rehabilitacji.

Artykuł sponsorowany